مطالعة معنا در سنت اسلامی

توسعة روزافزون علوم جدید در غرب و آشنایی اندیشمندان و دانش‌پژوهان مملکت اسلامی ما با این دستاوردها، این پیش‌فرض را به وجود آورده است که در دانش نظری و علوم و فناوری‌های گوناگون، هیچ نظر یا دیدگاهی در سنت فکری ایرانی ـ اسلامی نمی‌تواند در حکم دیدگاهی «پیشرو» مطرح باشد. این گمان هرچند فعلاً در برخی از شاخه‌های معرفتی صادق است، اما این تصور که ما باید در همة شاخه‌های معرفتی فقط مصرف‌کنندة دستاوردهای غربی‌ها باشیم، محل تأمل است. یکی از علومی که شاید در بدو امر چنین گمانی را دامن زند، «معناشناسی» است. در همین مجموعه با مکاتب معناشناسی معاصر در غرب و دستاوردهای آن آشنا شدیم. مقایسة این مطالب با دیدگاه‌های معناشناسی نوین، که در همین مجموعه بدان پرداخته شده است و دیدگاه‌های مفسران و اصولیون، توان آموزه‌هایی را که علمای اسلامی درباب مسائل معنا بیان کرده‌اند، آشکار می‌سازد و این نکته را یادآور می‌شود که آگاهی دقیق و عمیق از سنت فکری اسلامی می‌تواند دست‌کم در حوزة برخی از دانش‌های نظری، به از میان برداشتن هر گونه فاصلة معنادار یا بی‌معنا بین ایران اسلامی و غرب بینجامد.[